دیوان مفتقر

صاحب اين اثر علاّمه‏ اى فقيه و فيلسوفى شهير از دانشمندان جهان تشيّع در سده‏ ى گذشته‏ ى قمرى است. وى، افزون بر مراتب علمى فوق، تبحّر و توانايى آشكارى نيز درگستره‏ ى ادبى نظم و نثر فارسى و عربى داشته و آثار اوـ كه شمار آن‏ها نزديك به 40 كتاب ورساله است‏ ـ گواه اين سخن است. ديوان عربى او به نام «الأنوارُ القُدسيّة» انتشار يافته است.ديوان حاضرـ كه دربردارنده‏ ى سروده‏ هاى فارسى آن حكيم فرهيخته است‏ ـ از 3بخش مدايح، مراثى و پيوستار تشكيل يافته است. شمار مدايح مذهبى اين اثر 30 قطعه وشمار مراثى آن 60 قطعه است كه مجموعا در 3790 بيت سروده شده است. قالب‏هاى شعرى به‏ كار رفته در اين دو بخش عبارت است از: قصيده، غزل، ترجيع‏ بند، تركيب‏ بند ومستزاد كه همگى با استادى و استوارىِ چشم‏گيرى سروده شده است. در بخش پيوستارنيز 142 غزل درج گرديده است و شمارى از آن‏ها را مى‏ توان با بهترين غزل‏هاى ناب ادب پارسى سنجيد.